Polskie zamki
Aktualizacja 2024-03-18
Użytkownik:

Hasło:

Loguj automatycznie

Załóż konto
blank
blank

Zamek w Sandomierzu

  

Wzmianki
blankWycieczki (Musisz być zalogowany/a)blanktlo


jLokalizacja zamku na mapie Polskiak podaje Jan Długosz Sandomierz był w początkach XI wieku drugą metropolią słowiańską. Traktowany była jak jedna z trzech stolic państwa polskiego. Już w X wieku stał tu gród.
Pierwsze umocnienia na Wzgórzu Zamkowym, których ślady odkryto, powstały w XII wieku. Ówczesny książęcy gród otoczony był drewniano-ziemnym wałem oraz systemem zasieków ze skośnie wbitych pali. Od strony wysoczyzny przekopano fosę. Jest prawdopodobne, że zabudowa grodu mogła być częściowo murowana. Mieściła się tu kasztelania, a od przełomu XII-XIII wieku - stolica księstwa dzielnicowego.
W XIV wieku Kazimierz Wielki wykorzystał miejsce grodu pod budowę murowanego zamku, który prawdopodobnie w tym okresie został połączony z murami miejskimi. Nie jest znane dokładne rozplanowanie kazimierzowskiego zamku, 
Zamek w Sandomierzu
Zdjęcie lotnicze, fot. ZeroJeden, IV 2021
pierwsze informacje z których można wnioskować o wyglądzie warowni pochodzą z 1510 roku, kiedy to spisano inwentarz. W budynku bramnym mieściła się zbrojownia, głównym budynkiem był "dom stojący naprzeciw Wisły", istniał tu także podpiwniczony dom kamienny z kaplicą i izbą podstarościego. Zamek posiadał podzamcze z kuchnią i browarem. Spośród odkrytych reliktów do zamku Kazimierza Wielkiego można zaliczyć ośmioboczną wieżę, której fundamenty znajdują się w pobliżu obecnego wjazdu.
Od 1513 roku rozpoczęła się stopniowa długotrwała rozbudowa zamku. W tym i w kolejnym roku rozebrano zniszczone budynki i rozpoczęto wznoszenie kolejnych skrzydeł. Południowy budynek powstał z wykorzystaniem murów wspomnianego "domu stojącego naprzeciw Wisły", a od wschodu powstało jednotraktowe skrzydło o dwóch kondygnacjach. Powstała wtedy także pierwsza część skrzydła zachodniego, które ukończono w latach 1564-1565. Podczas tego drugiego etapu zamknięto prostokątny dziedziniec murem od północy z narożną basztą.
Podczas wojen szwedzkich zamek został zdobyty przez najeźdźcę, a kiedy 
Zamek w Sandomierzu
Zamek w Sandomierzu na rysunku Jana Olszewskiego z 1904 roku
w 1656 roku Szwedzi się wycofywali - wysadzili warownię w powietrze. Całkowitemu zniszczeniu uległy skrzydła południowe i wschodnie, mniej zniszczone zachodnie zostało w latach 1680-1688 odbudowane z inicjatywy Jana III Sobieskiego. Szczątkowo zachowane skrzydło południowe po remoncie wykorzystywano jako stajnie. Następne zniszczenia dotknęły budowlę w czasach konfederacji barskiej, a po trzecim rozbiorze Polski Sandomierz znalazł się w granicach Austrii, której władze wyremontowały zamek na cele sądowe i więzienne. W końcu XIX wieku powstały nowe proste budynki z przeznaczeniem na cele wzdłuż południowej i wschodniej krawędzi wzgórza. Od północy dostawiono budynek dla personelu.
Obecnie zamek jest wyremontowany i mieści się tu muzeum.
Zamek w Sandomierzu - Plan zamku współczesnego według Michała Proksy i Adama Miłobędzkiego  [<a href=/bibl_ksiazka.php?idksiazki=262&wielkosc_okna=d onclick='ksiazka(262);return false;'>źródło</a>] Zamek w Sandomierzu - Fazy powstawania zabudowy północnej części wzgórza zamkowego według Leszka Polanowskiego i Jerzego Zduba  [<a href=/bibl_ksiazka.php?idksiazki=402&wielkosc_okna=d onclick='ksiazka(402);return false;'>źródło</a>] Zamek w Sandomierzu - Plan sytuacyjny zamku według Jana Lasoty z 1857 roku  [<a href=/bibl_ksiazka.php?idksiazki=402&wielkosc_okna=d onclick='ksiazka(402);return false;'>źródło</a>] Zamek w Sandomierzu - Zamek od północnego-wschodu według M.Bulińskiego, Monografia miasta Sandomierza, 1879 Zamek w Sandomierzu - Panorama miasta i zamek podczas oblężenia przez Szwedów na sztychu Erika Dahlbergha z dzieła Samuela Pufendorfa 'De rebus a Carolo Gustavo gestis', 1656 rok Zamek w Sandomierzu - Akwarela Teodora Chrząńskiego, 'Kazimierza Stronczyńskiego opisy i widoki zabytków w Królestwie Polskim (1844-1855)' Zamek w Sandomierzu - Sandomierz na sztychu Daniela Meisnera z około 1650 roku Zamek w Sandomierzu - Wojska szwedzkie pod Sandomierzem na sztychu Matthäusa Meriana z 1656 roku Zamek w Sandomierzu - Zamek w Sandomierzu, akwarela Teodora Chrząńskiego, 'Kazimierza Stronczyńskiego opisy i widoki zabytków w Królestwie Polskim (1844-1855)' Zamek w Sandomierzu - Wysadzenie zamku przez Szwedów w 1656 roku według rysunku E.J.Dahlbergha Zamek w Sandomierzu - Fragment obrazu J.Szermentowskiego przedstawiający zamek w połowie XIX wieku Zamek w Sandomierzu - Zamek na rysunku M.E.Andriolli'ego sprzed 1881 roku  [<a href=/bibl_ksiazka.php?idksiazki=402&wielkosc_okna=d onclick='ksiazka(402);return false;'>źródło</a>] Zamek w Sandomierzu - Panorama miasta na przełomie XVI i XVII wieku, miedzioryt z dzieła Georga Brauna i Fransa Hogenberga 'Civitates orbis terrarum' Zamek w Sandomierzu - Zamek sandomierski na rysunku z 1899 roku Zamek w Sandomierzu - Zamek na litografii J.K.Trzebińskiego Zamek w Sandomierzu - Sandomirz od wsi Zabrzezia w obwodzie Rzeszowskim od wschodu i południa, litografia Macieja Bohusza Stęczyńskiego z 1846 roku Zamek w Sandomierzu - Zamek w Sandomierzu na rysunku Jana Olszewskiego z 1904 roku Zamek w Sandomierzu - Widok zamku w 1917 roku Zamek w Sandomierzu - fot. ZeroJeden, VIII 2005 Zamek w Sandomierzu - Zamek na widokówce z okresu międzywojennego Zamek w Sandomierzu - Zamek na pocztówce z okresu międzywojennego Zamek w Sandomierzu - fot. ZeroJeden, VIII 2005 Zamek w Sandomierzu - fot. ZeroJeden, VIII 2005 Zamek w Sandomierzu - fot. ZeroJeden, VIII 2005 Zamek w Sandomierzu - fot. ZeroJeden, VIII 2005 Zamek w Sandomierzu - fot. ZeroJeden, II 2016 Zamek w Sandomierzu - fot. ZeroJeden, II 2016 Zamek w Sandomierzu - fot. ZeroJeden, II 2016 Zamek w Sandomierzu - Zamek na pocztówce z 1915 roku Zamek w Sandomierzu - fot. ZeroJeden, II 2016 Zamek w Sandomierzu - Zamek w Sandomierzu na zdjęciu Jadwigi Kernbaum sprzed 1913 roku Zamek w Sandomierzu - Sandomierz na pocztówce z okresu międzywojennego Zamek w Sandomierzu - Zamek i katedra w okresie międzywojennym Zamek w Sandomierzu - Zamek sandomierski na pocztówce z około 1910 roku Zamek w Sandomierzu - Zamek na pocztówce z 1932 roku Zamek w Sandomierzu - Zdjęcie lotnicze, fot. ZeroJeden, IV 2021 Zamek w Sandomierzu - Zdjęcie lotnicze, fot. ZeroJeden, IV 2021 Zamek w Sandomierzu - Zdjęcie lotnicze, fot. ZeroJeden, IV 2021 Zamek w Sandomierzu - Zdjęcie lotnicze, fot. ZeroJeden, IV 2021 Zamek w Sandomierzu - Zamek w Sandomierzu na pocztówce z 1930 roku Zamek w Sandomierzu - Zamek na pocztówce z 1919 roku Zamek w Sandomierzu - fot. ZeroJeden, II 2016 Zamek w Sandomierzu - fot. ZeroJeden, II 2016 Zamek w Sandomierzu - Narożnik południowy zamku, fot. ZeroJeden, VII 2001 Zamek w Sandomierzu - fot. ZeroJeden, II 2016 Zamek w Sandomierzu - Północny narożnik zamku, fot. ZeroJeden, VII 2001





Pokaż na mapie



Serwis wykorzystuje technologi? cookie w celu uprzyjemnienia u?ytkowania.